© Mark Kohn
Jozua Douglas

Hoe visualiseer je een jaar? Mijn jaar is vierkant

Hoe ziet een jaar er eigenlijk uit? De meeste mensen kijken me heel vreemd aan als ik die vraag stel, maar voor mij is hij volkomen logisch. Ik heb er zelfs een antwoord op: een jaar is vierkant.

Hoe ziet een jaar er eigenlijk uit? De meeste mensen kijken me heel vreemd aan als ik die vraag stel, maar voor mij is hij volkomen logisch. Ik heb er zelfs een antwoord op: een jaar is vierkant.

Een jaar is voor mij geen rechte lijn. Ook geen cirkel. Of een op- en neergaande zigzaglijn. Het is een vierkant. Vergelijk het met een speelbord van Monopolie. Je begint op 1 januari bij start en vervolgens loop je het jaar rond.

Het is een heel sterk visueel beeld, voor mij zo logisch en vanzelfsprekend, dat ik me niet kan voorstellen hoe een jaar er anders uit zou moeten zien. Voor me ligt op dit moment de zomer met de vakantie, en als ik in deze tijd-ruimtewereld naar rechts kijk, zie ik aan de verre overkant de winter liggen. De plaats waar al mijn winters zich zich tegelijkertijd als een collage van YouTube-filmpjes afspelen.

Onlogische indeling

Mijn jaar is niet erg logisch ingedeeld. Je zou verwachten dat iedere zijde van het vierkant een seizoen beslaat. Bij mij is dat niet zo. De eerste zijde omvat januari tot en met mei. De tweede juni, juli en augustus. De derde september, oktober en november. De vierde december.

Ik heb me vaak afgevraagd waar die indeling vandaan komt. Misschien heeft het iets te maken met de belangrijkste markeringspunten uit het leven van een kleuter — want zover gaat mijn vierkante jaar terug. De eerste hoek bevindt zich rond mijn verjaardag op 8 juni. De tweede markeert het begin van het schooljaar in september. De derde Sinterklaas en het begin van die feestelijke decembermaand waar ik zo van hield. En dan zijn we weer bij het begin.

(Voor mij is het overigens volstrekt logisch dat de maand december een volledige zijde van mijn vierkant in beslag neemt. December lijkt, vind ik, altijd een eeuwigheid te duren. Het eind van het jaar is psychologisch gezien altijd ver weg. Ik heb dat nu nog steeds. Het is net of de tijd zich samenbalt. Zelfs in de laatste week zegt mijn gevoel nog: ‘1 januari? Dat is nog zo ver weg, dat is pas volgend jaar!’)

Het jaar rond

Het vierkante jaar was voor mij als kind niet de enige manier om grip te krijgen de tijd en de seizoenen. Ik had ook een boek dat ik voortdurend las: Het jaar rond, van Rie Cramer. De magie van de versjes. De prachtige, dromerige tekeningen, kleurden mijn jaar.

Ik heb het boek helaas niet meer. Op Bol.com heb ik pas een inkijk-exemplaar gezien. Ik moet zeggen dat de kwaliteit van de versjes me wat tegenvalt. Het is nogal ouderwets allemaal en dan al die uitroeptekens!

Sneeuw, sneeuw, blinkende sneeuw!
O kijk toch eens gauw door de ruiten!
De wereld was gisteren helemaal grauw
En nu is ze wit,
En de lucht is blauw,

Kom mee, kom gauw
Naar buiten!
Wat ligt er een vracht
Op de landen!
En ’t is zo zacht!

Toch was het ooit een tijd lang mijn lievelingsboek. En net als dat vierkante jaar blijven de prachtige prenten voor altijd in mijn eeuwig nostalgische geheugen gegrift. Dit is mijn jaar. Mijn visuele vierkante jaar.


rie-kramer-het-jaar-rond-web


Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Reacties (11)

  • Henk schreef:

    Nee joh. Een jaar is een tabel met 2 rijen. De bovenste is januari t/m juli, de onderste augustus t/m december. Maar de rijen zijn wel even breed. De bovenste rij is lichtgekleurd, de onderste donker. Dus.

  • Irina schreef:

    Dit heet tijd en ruimte synesthesie. Ik heb het ook ik zie een jaar als een D waarin het stokje juli en augustus zijn (de zomervakantie, ik ben juf) en daarna loopt t jaar verder met halverwege de jaarwisseling.
    Mijn week is een D op z’n kant en dan is t stokje t weekend.
    Ik heb ook zo iets met getallen.

  • Maud schreef:

    Gevonden!
    Het heet:

    Tijd ruimte synesthesie

  • Maud schreef:

    Wat grappig, ik heb dit ook!
    Mijn jaar is een ovale schijf. Twee weken is bij mij /“\ deze vorm waarbij rechts onderin de maandag is. Een dag loopt dan weer verticaal. Eén decennium loopt van links naar rechts.
    Ben ook wel benieuwd of dit een naam heeft!

    • Jozua Douglas schreef:

      Leuk om te horen. En dank voor je aanvulling! Mijn dag is ook verticaal, bedenk ik me. Net als in een agenda, alleen loopt de tijd dan van onder naar boven, omhoog dus. En de week gaat gewoon van links naar rechts aan eens stuk door met het jaar mee.

  • Margot schreef:

    Beste Jozua,
    Wat leuk om dit te lezen! Ik heb dit ook en ik was van plan een project te maken door dit te visualiseren maar vroeg me af of andere mensen dit ook hebben. Ja dus, tof! Nu heb ik dus al twee vormen erbij. Trouwens mijn jaar ziet eruit als een C. Onderaan januari en bovenaan december.

    • Jozua Douglas schreef:

      Hoi Margot,

      Leuk dat je reageert! Ik ben heel benieuwd naar je project. Veel mensen kijken me glazig aan als ik ze er over vertel, maar af en toe ontmoet je iemand die zegt: Ja, dat heb ik ook. En het is altijd een andere vorm. 🙂

      Groet,
      Jozua

  • paulien schreef:

    Zou dit fenomeen een naam hebben? Mijn jaar is een ellips die tegen de klok in draait. Januari zit onderaan en juni bovenaan. Helder en logisch toch 🙂

    • Jozua Douglas schreef:

      Zou inderdaad leuk zijn te ontdekken hoe dit fenomeen heet en hoe zo’n beeld tot stand komt. Nooit gedacht trouwens dat er mensen zouden zijn met een jaar dat tegen de klok indraait!